اولین چراغ را معاونت پژوهشی فرهنگستان هنر روشن کرده که دفاتر تحقیقاتی مختلفی را درخصوص هنرهای ایران، جهت پژوهش، تشکیل داده که این دفاتر بحث‌های بنیادی نظریه‌ها و بحث‌های تاریخ هنر ایران را پیگیری می‌کند و نخستین همایش «هنر و فرهنگ عشایر ایران»، به هنر عشایر ایران‌زمین می‌پردازد.
مسعود ناصری، رئیس اداره پژوهش‌های راهبردی فرهنگستان هنر، این هنرها را از ذخایر
ارزشمند ایران می‌داند و می‌گوید: «این هنرها جزء ذخایر ارزشمند ایران هستند ولی کمتر به آنها توجه شده است.
هنر عشایری از هزاران سال قبل به این طرف، توانسته تولید‌کننده و صادر‌کننده هنر و ایده به شهرها باشد. دست‌بافت‌هایی که به‌صورت فرش با رنگ‌هایی ناب ارائه می‌شوند، ریشه در هنر عشایر دارند.»
اما از این طرف، سازمان فرهنگی هنری تهران اولین «جشنواره ملی فرهنگ‌ها» را با هدف ایجاد فضایی شاد در شهر تهران برگزار می‌کند.
مهدی مختاری دبیر جشنواره، بازنگری غالب در زبان‌های رایج را از اهداف اصلی جشنواره می‌داند و در این باره می‌گوید: « جشنواره در 3 بخش اصلی هنرهای آیینی، هنرهای نمایشی و موسیقی محلی برگزار خواهد شد که به همین منظور از هنرمندان شاخص و فعال در این زمینه‌ها برای ارائه آثار هنری و شرکت در جشنواره دعوت به‌عمل آمده است.»
هنر کاربردی عشایر
فرهنگستان هنر در سال 1386 یک گروه پژوهشی تخصصی مرتبط با هنر عشایر به ریاست دکتر قنبری تشکیل داد. این گروه وظیفه داشت کتب مختلف را درخصوص شناسایی مفاخر و مشاهیر هنر عشایری ایران تهیه و تالیف کند.
ناصری دبیر جشنواره «هنر و فرهنگ عشایر ایران» می‌گوید: «این گروه امیدوار است بتواند بانک اطلاعاتی غنی را در حوزه هنر عشایر ایجاد کند و در سال‌های آینده هنر همه عشایر ایران را پوشش دهد.»
مقالات علمی این همایش در ۳ محور طراحی شده است. محور علمی این همایش که در زمینه‌های مختلف هنرهای دستی، آیینی، نمایشی، ادبیات و موسیقی است، شامل50 مقاله علمی می‌شود که ۹ تای این مقالات برای ارائه در این همایش انتخاب شده است.
ناصری می‌گوید:« علاوه بر این، ما از ۱۱ نفر برگزیدگان پیشکسوت هنر عشایری ایران در طول این همایش، تجلیل خواهیم کرد.»
دکتر اردشیر صالح‌پور، دبیر علمی همایش فرهنگ و هنر عشایر معتقد است که برخلاف اینکه امروزه نگاه به هنر یک نگاه ویترینی و تزیینی است، اما هنر عشایر کاربردی است.
او معتقد است: «این هنر دارای جنبه‌های آیینی، نمایشی و نیایشی خاصی است که به‌دلیل نوع معیشت کوچ زیستی و راهبردی آن، کمتر مورد آسیب‌های بیگانگان قرار گرفته است.»
بنا به گفته دبیر همایش فرهنگ و هنر عشایر، در این همایش سعی شده است از جنبه‌های تازه‌ای به هنر عشایر لر و بختیاری پرداخته شود. او ابراز امیدواری می‌کند که در آینده بتواند فرهنگ و هنر سایر عشایر ایران را هم مورد بررسی قرار دهد.
مدیریت واحد جشنواره‌ها
اولین جشنواره ملی فرهنگ‌ها یکی از جشنواره‌های معتددی است که سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برگزار می‌کند؛ اما این جشنواره فقط طی2ماه طراحی و به مرحله اجرا رسیده است.
ضرورت برپایی این جشنواره و نیاز کلانشهر تهران به‌صورت یکی از دغدغه‌های مدیریت شهری درآمده تا مهدی مختاری درباره نیاز این جشنواره در لابه‌لای جشنواره‌های متعدد سازمان بگوید: «نیاز به برگزاری جشنواره‌هایی از این دست با توجه به این امر بیش از پیش احساس می‌شود.»
او برگزاری این تعداد جشنواره را در کشور مثبت قلمداد می‌کند، اما انتقادی به نبود مدیریت واحد در برپایی این نوع جشنواره‌ها می‌کند و می‌افزاید: «اگر هر جشنواره ساز خود را بزند مشکل‌ساز می‌شود. بهتر است که در نهایت این جشنواره‌ها هدفمند بشوند و یک تقویم داشته باشند تا در زمان مشخص برپا شوند.»
متون خاص و بومی منطقه شرکت کننده، زبان بومی و استفاده از لباس محلی همان منطقه، معیارهایی هستند که هیات انتخاب در بازبینی‌های خود لحاظ کردند.
پس از فراخوان جشنواره از میان آثار رسیده به دبیرخانه، در بخش موسیقی ۱۲ گروه، در بخش آیینی ۱۳ گروه و در بخش نمایش‌های بومی و محلی ۵ گروه از استان‌های مختلف به بخش نهایی راه یافته‌اند.
از آسمان تا خاوران
همایش فرهنگ و هنر عشایر ایران، فردا در مجموعه فرهنگی و هنری آسمان فرهنگستان هنر برگزار می‌شود.
محل برگزاری « اولین جشنواره ملی فرهنگ‌ها» هم فرهنگسراهای بهمن، خاوران، اشراق، دختران و بانوست.
افتتاحیه این جشنواره امروز و در فضای باز پارک قیطریه برگزار می‌شود و فرهنگسرای ارسباران در روز ۹ شهریور محل برگزاری آیین اختتامیه این جشنواره خواهد بود.
ورود عموم به جشنواره ملی فرهنگ‌ها آزاد است.
